Ζαπατίστας – Για να δημιουργήσουμε ένα κόσμο που να χωράει πολλούς κόσμους

                   …Στον νέο παγκόσμιο καταμερισμό υπάρχει θέση μόνο για το χρήμα και για τους υπηρέτες του. Άνδρες, γυναίκες και μηχανές εξισώνονται στην υποταγή, γίνονται επουσιώδη αντικείμενα. Στη θέση του ανθρώπινου μάς προσφέρουν δείκτες των χρηματιστηρίων, στη θέση της ελπίδας μάς προσφέρουν το κενό, στη θέση της ζωής μάς προσφέρουν τη διεθνή του τρόμου.

Ενάντια στη διεθνή του τρόμου που αντιπροσωπεύει ο νεοφιλελευθερισμός, να υψώσουμε τη διεθνή της ελπίδας. Την ενότητα, πέρα από σύνορα, γλώσσες, χρώματα, κουλτούρες, φύλλα, στρατηγικές και συλλογισμούς όλων εκείνων που προτιμούν την ανθρωπότητα ζωντανή.

Α’ Διακήρυξη της Λα Ρεαλιδάδ
Ενάντια στο Νεοφιλελευθερισμό και για την Ανθρωπότητα
EZLN, Γενάρης 1996

 

Έχουν περάσει κιόλας επτά χρόνια από την 1η Ιανουαρίου 1994, τότε που μάθαμε για πρώτη φορά την ύπαρξη του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού των Ζαπατίστας (EZLN), στο Μεξικό. Εκείνη την πρωτοχρονιά, οι ένοπλοι Ζαπατίστας κατέλαβαν τέσσερις πόλεις της νοτιοανατολικής επαρχίας Τσιάπας, ανάμεσά τους το τουριστικό κέντρο Σαν Κριστομπάλ δε Λας Κάσας, και ανακοίνωσαν: ‘Δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε, απολύτως τίποτα` δεν έχουμε αξιοπρεπή στέγη πάνω από το κεφάλι μας, δεν έχουμε γη ούτε δουλειά και υποφέρουμε από τις αρρώστιες` στερούμαστε την τροφή και τη μόρφωση, δεν έχουμε καν το δικαίωμα να εκλέγουμε ελεύθερα και δημοκρατικά τους ηγέτες μας` είμαστε εξαρτημένοι από τα ξένα συμφέροντα και δεν βρίσκουμε δικαιοσύνη για μας και τα παιδιά μας. Αλλά λέμε - αρκετά πια! Είμαστε οι απόγονοι εκείνων που έχτισαν πραγματικά αυτό το έθνος, είμαστε εκατομμύρια απόβλητων και καλούμε όλους τους αδελφούς μας να συμμετάσχουν στη σταυροφορία μας, το μόνη επιλογή που έχουμε για να μην πεθάνουμε από την πείνα!’ Μέχρι τότε κανένας δεν είχε ξανακούσει γι’ αυτούς, οι ίδιοι πάντως φρόντισαν αμέσως να πάρουν αποστάσεις από όλα τα γνωστά και μη εξαιρετέα πολιτικά και εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της Λατινικής Αμερικής: δεν ήταν μαρξιστές-λενινιστές, ούτε μαοϊκοί σαν τους αντάρτες του περουβιάνικου Φωτεινού Μονοπατιού, και απέρριπταν κάθε ταύτιση με τον κουβανέζικο καστρισμό. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και η επίθεση της παγκοσμιοποίησης είχαν αλλάξει πια ριζικά τα πολιτικά δεδομένα, κι αυτό φαίνεται ότι το είχαν αντιληφθεί άριστα οι Ζαπατίστας.
Το κυριότερο αίτημά τους ήταν ‘...να αναγνωριστούν τα δικαιώματα των Ινδιάνων, των πιο φτωχών και περιθωριοποιημένων Μεξικάνων’. Και ενώ για όλο τον κόσμο οι Ζαπατίστας ήταν κεραυνός εν αιθρία, για τους κατοίκους του Μεξικού ήταν η αυτονόητη συνέχεια μιας πάλης που κρατάει τέσσερις αιώνες, από το 1519 που οι Ισπανοί κονκισταδόρες πάτησαν πόδι στη χώρα τους, και μέσα σε ελάχιστο χρόνο κατέστρεψαν ένα πολιτισμό αιώνων και έσπειραν τον όλεθρο. Η πάλη αυτή δεν σταμάτησε με την κήρυξη της ανεξαρτησίας του Μεξικού, αλλά συνεχίστηκε με αλλεπάλληλες εξεγέρσεις των ακτημόνων γεωργών. Η επανάσταση του 1911, που είχε ως κυριότερο αίτημα το σύνθημα ‘Γη κι Ελευθερία’, έσβησε μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Εμιλιάνο Ζαπάτα, η παράδοση της όμως παραμένει ζωντανή στο Μεξικό, παρά τις προσπάθειες του Θεσμικού Επαναστατικού Κόμματος (PRI), που κατείχε την εξουσία επί 71 χρόνια, να πείσει το λαό ότι ο αγώνας του Ζαπάτα είχε δικαιωθεί.
Οι εκπρόσωποι των Ζαπατίστας εμφανίζονταν από την αρχή φορώντας μαύρες κουκούλες, και για να μην τους αναγνωρίζουν αλλά και για δείξουν με κάθε τρόπο την άρνησή τους να δημιουργήσουν άλλο ένα ‘αρχηγικό, μεσσιανικό’ κίνημα. Ο κυριότερος εκπρόσωπός τους ήταν για μεγάλο χρονικό διάστημα και παραμένει ο χαρισματικός Υποδιοικητής Μάρκος, ο οποίος χάρη στην ευστροφία και τον πολιτικό του λόγο - ένα λόγο επηρεασμένο από τον Γκράμσι και τον Μπρεχτ, αλλά και από τα παραμύθια των Ινδιάνων και τους λαϊκούς μύθους – κατάφερε να συγκινήσει εκατομμύρια ανθρώπους στις πέντε ηπείρους. Ο ίδιος πάντως δήλωσε εξ αρχής ότι δεν είναι παρά ένας υπηρέτης του κινήματος: ‘Αν θέλεις να μάθεις ποιος είναι ο Μάρκος, ποιος κρύβεται κάτω από την κουκούλα του, πάρε έναν καθρέφτη και κοίταξε μέσα του. Το πρόσωπο που αντικατοπτρίζεται σε αυτόν είναι του Μάρκος. Γιατί είμαστε όλοι Μάρκος’. Αυτή την τελευταία φράση φώναζαν οι 100,000 διαδηλωτές που συγκεντρώθηκαν το 1996 στην Πόλη του Μεξικού, για να εκφράσουν την υποστήριξή τους προς τους Ζαπατίστας: ‘Είμαστε όλοι Μάρκος’.
Η ημερομηνία που διάλεξαν οι Ζαπατίστας για την πρώτη θεαματική εμφάνισή τους δεν ήταν τυχαία: την 1η Ιανουαρίου 1994 τέθηκε σε ισχύ η NAFTA, η Βορειοαμερικάνικη Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου. Πρόκειται για μια οικονομική συμφωνία η οποία, στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, κατάφερε να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο το χάσμα ανάμεσα στα εκατομμύρια των φτωχών και στους ελάχιστους πλούσιους του Μεξικό. Ούτε ήταν τυχαία η επιλογή της επαρχίας Τσιάπας: η Τσιάπας είναι μια περιοχή με πλουσιότατους πλουτοπαραγωγικούς πόρους. Η παραγωγή της σε καφέ, ξυλεία, φυσικό αέριο και πετρέλαιο είναι από τις υψηλότερες της χώρας, ενώ παράγει το 40% της υδροηλεκτρικής ενέργειας` παρ’ όλα αυτά κατέχει την πρωτιά στους δείκτες που αποκαλύπτουν το χαμηλό βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της. Οι ιθαγενείς λαοί της Τσιάπας ζουν σε καθεστώς εξαθλίωσης. Το 41% του πληθυσμού δεν έχει τρεχούμενο νερό. Το 34% δεν έχει ηλεκτρικό. Το 63% ζει σε σπίτια ενός μόνο δωματίου. Το 19% του εργατικού δυναμικού δεν έχει κανένα εισόδημα, ενώ το 67% των εργαζόμένων ζουν με μισθούς χαμηλότερους του βασικού – πράγμα που για το Μεξικό σημαίνει ψίχουλα, στην κυριολεξία. Περισσότερο από το 50% του πληθυσμού υποσιτίζεται και η συνήθης διατροφή τους είναι φασόλια και πίτες από καλαμπόκι. Το νερό των ποταμών δεν είναι πόσιμο, αφού πολλές φορές μολύνεται από τα απόβλητα των στρατιωτικών εγκαταστάσεων που ‘φυτεύονται’ γύρω από τις κοινότητες. Η λεϊσμανίαση και άλλες αρρώστιες είναι ευρύτατα διαδεδομένες και ο μέσος όρος ζωής πολύ χαμηλός (προσδοκώμενος Μ.Ο. ζωής στις κοινότητες της Τσιάπας 44 χρόνια, όταν στο υπόλοιπο Μεξικό είναι 75 χρόνια). Το ποσοστό θνησιμότητας των βρεφών είναι 150‰ όταν στο υπόλοιπο Μεξικό είναι 45‰, ενώ το ποσοστό αναλφαβητισμού είναι από τα υψηλότερα στο Μεξικό.
Η κυβέρνηση του Μεξικό έκανε ότι μπορούσε για να κατασυκοφαντήσει τους Ζαπατίστας και να θάψει τις ενέργειες και τις δηλώσεις τους. Έτσι, τους επόμενους μήνες διαβάζαμε σποραδικά στις εφημερίδες για ανακαταλήψεις θέσεων και πόλεων από τον κυβερνητικό στρατό και για καινούργιες επιθέσεις των ενόπλων, για την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών και για τη διακοπή τους, χωρίς να καταλαβαίνουμε και πολλά πράγματα. Η κυβέρνηση κατηγορούσε τους Ζαπατίστας για αποσχιστικές τάσεις, επισείοντας το φόβητρο της βαλκανοποίησης. Από την αρχή, οι Ζαπατίστας βρήκαν έναν αναπάντεχο σύμμαχο στον αγώνα τους: το Διαδίκτυο. Το δίκτυο πληροφοριών που προϋπήρχε στη Βόρειο Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη, και είχε ως στόχο τον αγώνα κατά της παγκοσμιοποίησης και το μπλοκάρισμα της εφαρμογής της NAFTA, βοήθησε άμεσα στην αστραπιαία διάδοση πληροφοριών για τους Ζαπατίστας. Οι ίδιοι οι Ζαπατίστας επωφελήθηκαν όσο μπορούσαν από τις δομές του, όπως για παράδειγμα στη διοργάνωση μιας συνάντησης ακτιβιστών και υποστηρικτών του EZLN στην Τσιάπας και μιας διεθνούς συνάντησης στην Ισπανία, την άνοιξη του 1996 και το καλοκαίρι του 1997 αντίστοιχα.
Και ενώ όλα έδειχναν να έχουν σβήσει, το καλοκαίρι του 2000 κατέρρευσε το πανίσχυρο Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα μετά από 71 χρόνια, και τις εκλογές του Ιουλίου κέρδισε το δεξιό Κόμμα Εθνικής Δράσης (PAN), υπό την ηγεσία του Βισέντε Φοξ. Ο Βισέντε Φοξ ανέλαβε την εξουσία την 1η Δεκεμβρίου 2000` την επομένη μέρα ακριβώς, ο Υποδιοικητής Μάρκος αιφνιδίασε τους πάντες ανακοινώνοντας την πρόθεση των Ζαπατίστας να ξεκινήσουν μια ειρηνική πορεία προς την Πόλη του Μεξικού, ως ένδειξη καλής θέλησης για να ξεκινήσουν πάλι οι διαπραγματεύσεις που είχαν διακοπεί από το 1996. Τα βασικά αιτήματα παρέμεναν τρία: η κατάργηση των επτά στρατιωτικών βάσεων στην Τσιάπας, η απελευθέρωση όλων των φυλακισμένων Ζαπατίστας και η θέσπιση νομοθετικού πλαισίου για την προστασία των δικαιωμάτων των ιθαγενών – στην πραγματικότητα, η επικύρωση των συμφωνιών του Σαν Αντρές για τα δικαιώματα των Ινδιάνων, οι οποίες αν και είχαν υπογραφεί από την τότε κυβέρνηση, παρέμεναν νεκρό γράμμα.
Η πορεία των 24 διοικητών των Ζαπατίστας ξεκίνησε όπως είχε προαναγγελθεί στις 25 Φεβρουαρίου 2001, και με τη συμπαράσταση προσωπικοτήτων απ’ όλο τον κόσμο (ανάμεσα στους άλλους των συγγραφέων Ζοζέ Σαραμάγκου και Μανουέλ Βάσκεθ Μονταλμπάν, του ηθοποιού Ρόμπερτ Ρέντφορντ και της Ντανιέλ Μιτεράν), διέσχισε 3000 χιλιόμετρα και δώδεκα από τις πιο φτωχές επαρχίες της χώρας, κι έφτασε θριαμβευτικά στην πόλη του Μεξικού την Κυριακή 11 Μαρτίου. Ήταν πραγματικά συγκλονιστικές οι φωτογραφίες της τεράστιας συγκέντρωσης στην πλατεία Ζόκαλο – 200,000 άνθρωποι στο χώρο που βρισκόταν πριν από πέντε αιώνες ο ιερός ναός των Αζτέκων. Όπως συγκλονιστική ήταν και η ομιλία στη Γερουσία της Έστερ, μιας εκ των 24 διοικητών των Ζαπατίστας, κατά την οποία ανακοίνωσε την αναστολή του ένοπλου αγώνα ως ανταπόκριση στα βήματα για τον τερματισμό της βίας στην επαρχία Τσιάπας. Μερικές μέρες αργότερα, οι Ζαπατίστας αποχώρησαν από την πρωτεύουσα και ξαναγύρισαν στην Τσιάπας. Η συνέχεια είναι αμφίβολη: οι συνομιλίες θα ξαναρχίσουν σύντομα αλλά είναι σίγουρο ότι τα αποτελέσματα θα αργήσουν να φανούν, αφού ο πρόεδρος Βισέντε Φοξ είναι ένας τρομερά έξυπνος άνθρωπος – άλλωστε μην ξεχνάμε ότι υπήρξε υψηλόβαθμο στέλεχος της Κόκα Κόλα στη Λατινική Αμερική. Και κανείς δεν έχει αυταπάτες: η κυβέρνηση του Μεξικού και οι αμερικάνοι σύμμαχοι της δεν θα υποχωρήσουν τόσο εύκολα. Ότι και να γίνει όμως, οι Ζαπατίστας ήταν οι πρώτοι που ξεκίνησαν ένα συμβολικό και ουσιαστικό αγώνα κατά της παγκοσμιοποίησης. Πολύ πριν τις διαδηλώσεις του Σιάτλ, της Πράγας και του Νταβός, ο Υποδιοικητής Μάρκος εξέφρασε με τον πιο σαφή τρόπο το αντικείμενο της πάλης του 21ου αιώνα: ‘Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, οι απείθαρχες μειονότητες έχουν βρεθεί στις γωνίες. Όμως, οποία έκπληξη! Ο κόσμος είναι στρογγυλός! Και ένα χαρακτηριστικό του κύκλου είναι ότι δεν έχει γωνίες. Θέλουμε να μην υπάρξουν ποτέ πια γωνίες για να ξεφορτωνόμαστε τους ιθαγενείς, τους ανθρώπους που δυσφορούν. Να μην τους βάζουμε πια στη γωνία, όπως στους σκουπιδοτενεκέδες, για να μην τους βλέπει κανείς’.

ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΣΙΑΠΑΣ: Οικονομική καμπάνια αλληλεγγύης για τη δημιουργία ενός Κέντρου Επιμόρφωσης Δασκάλων στις ζαπατίστικες κοινότητες
Για όσους επιθυμούν να προσφέρουν κάτι πιο απτό στην υπόθεση των Ζαπατίστας, υπάρχει η καμπάνια ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΣΙΑΠΑΣ, ένα σχέδιο βασισμένο στα σχέδια μίας διπλωματικής εργασίας που κατατέθηκε στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ το Μάρτιο του 2000. Πρόκειται για τη μελέτη ενός συγκροτήματος εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων (αίθουσες διδασκαλίας, βιβλιοθήκη, εργαστήρια, ξενώνες, τραπεζαρίες κλπ.) που θα λειτουργήσει ως Κέντρο Επιμόρφωσης Δασκάλων, οι οποίοι με τη σειρά τους θα στελεχώσουν τα σχολεία των Ζαπατίστας στις κοινότητες της Τσιάπας. Η καμπάνια διεξάγεται σε συνεργασία με την ανεξάρτητη κοινωνική οργάνωση Enlace Civil (Δεσμός Πολιτών), και η μελέτη ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που έχει θέσει το αντίστοιχο πρόγραμμα της οργάνωσης. Η Enlace Civil εδρεύει στο Σαν Κριστομπάλ δε Λας Κάσας της Τσιάπας και συντονίζει τα προγράμματα υγείας, οικολογικής γεωργίας και εκπαίδευσης, με βάση τις ανάγκες και τις υποδείξεις των εξεγερμένων κοινοτήτων των ιθαγενών.
Η μελέτη έχει προσπαθήσει να σεβαστεί και να αναδείξει την όλη προσπάθεια των κοινοτήτων των Ζαπατίστας για τη χειραφέτησή τους μέσω ενός αυτόνομου εκπαιδευτικού προγράμματος. Ο σχεδιασμός του συγκροτήματος έχει γίνει αφενός με απόλυτο σεβασμό στη λογική των ιθαγενών (και ως προς τον τρόπο κτισίματος, αλλά και ως προς τις πολιτισμικές τους ιδιαιτερότητες, ώστε το συγκρότημα να συνυπάρχει λειτουργικά με το περιβάλλον της εκάστοτε κοινότητας), αφετέρου προσπαθεί να εκφράσει στο χώρο (ως δημόσιο κτίριο) τη θέση των ιθαγενών για τη δικιά τους εκπαίδευση. Τέλος, είναι σχεδιασμένο με τέτοιον τρόπο ώστε να είναι ευέλικτο σε αλλαγές και μετατροπές, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα τις ανάγκες της λειτουργικότητας των κτισμάτων του και της συλλογικής λειτουργίας των χρηστών του. Εκτός από τη συλλογή των απαραίτητων χρημάτων για το χτίσιμο του Εκπαιδευτικού Κέντρου, η καμπάνια σκοπεύει και στην κινητοποίηση ικανού αριθμού ανθρώπων που θα ήταν διατεθειμένοι να πάνε στο Μεξικό και να δουλέψουν για την κατασκευή του.
Οι εξεγερμένες κοινότητες των Ζαπατίστας προσπαθούν να οικοδομήσουν την καθημερινή τους ζωή σύμφωνα με τις δικές τους αξίες, σύμφωνα με τις αρχές της κοινοκτημοσύνης της γης και της κοινής κατανομής των προϊόντων της εργασίας τους, της δημοκρατίας και της ισότητας στη λήψη και την εκτέλεση των αποφάσεων. Οι κοινότητες, παρά το υψηλότατο επίπεδο φτώχειας και την έλλειψη στοιχειωδέστατων μέσων επιβίωσης και παρά τον αποκλεισμό (στρατιωτικό και κοινωνικό) που υφίστανται, προσπαθούν να οργανώσουν την καθημερινότητά τους χωρίς καμία εξάρτηση από την κεντρική εξουσία, αρνούμενοι ακόμα και να δεχθούν γιατρούς και δασκάλους από το κράτος, αφού, πολύ σωστά παρατηρούν, είναι κι αυτός ένας από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους το κράτος προσπαθεί να τους ελέγξει και να τους καθυποτάξει. Οι κοινότητες, λοιπόν, οικοδομούν το δικό τους σύστημα παραγωγής, καλλιέργειας και διακίνησης των προϊόντων τους, το δικό τους σύστημα υγείας, το δικό τους σύστημα εκπαίδευσης. Αντιστέκονται στις εισβολές του στρατού προτάσσοντας τα σώματά τους απέναντι στον βαρύ εξοπλισμό των αντιπάλων τους. Προσπαθούν να εφαρμόσουν στην καθημερινότητά τους αξίες ανταγωνιστικές στους νόμους της αγοράς και του νεοφιλελευθερισμού. Αντίσταση, αξιοπρέπεια, αυτονομία στην πράξη είναι τα όπλα τους. Κι όλα αυτά με ένα κόστος βαρύ και καθημερινό…
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που αναπτύσσουν οι εξεγερμένες κοινότητες της Τσιάπας σε συνεργασία με ανεξάρτητες κοινωνικές οργανώσεις της μεξικάνικης κοινωνίας και του εξωτερικού, στοχεύουν ακριβώς στην αλλαγή αυτής της κατάστασης και αποτελούν κομβικό σημείο για τη χειραφέτησή τους από το κράτος. Έχοντας αρνηθεί το επίσημο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τη λογική ότι τους οδηγεί στην υποταγή και στη διαιώνιση της εξαθλίωσης, οι κοινότητες των Ζαπατίστας έχουν ανακηρύξει την εκπαίδευση σε μια από τις διαδικασίες-κλειδιά για την οικοδόμηση της αυτονομίας τους. Έτσι, προσπαθούν να χτίσουν και να στελεχώσουν σχολεία σε όσο το δυνατόν περισσότερες κοινότητες. Μια από τις βασικότερες παραμέτρους σ’ αυτή τη διαδικασία είναι η επιμόρφωση ανθρώπων (των αποκαλούμενων προμοτόρες) που με τη σειρά τους θα μπορούν να εκπαιδεύουν δασκάλους για τα σχολεία των κοινοτήτων. Από τα πιο σημαντικά σημεία των εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι η προσπάθεια των κοινοτήτων να ερευνήσουν και να κωδικοποιήσουν την ιστορία και γενικότερα στοιχεία του πολιτισμού τους (διαλέκτους, παραμύθια, μύθους κλπ.) με σκοπό να ‘ξαναγράψουν’ την ιστορία και την παράδοσή τους, αφού θεωρούν ότι ο τρόπος με τον οποίον έχει καταγραφεί έως σήμερα εξυπηρετεί την εχθρική στάση του επίσημου κράτους απέναντί τους.
Στην καμπάνια ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΣΙΑΠΑΣ συμμετέχουν εκπαιδευτικοί, άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μηχανικοί, φοιτητές, άνθρωποι που έχουν ζήσει ή επισκεφτεί την Τσιάπας και προσπαθούν να ανταποκριθούν και να στηρίξουν έμπρακτα τις προσπάθειες των ιθαγενών κοινοτήτων των Ζαπατίστας να συγκροτήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα ανεξάρτητα από το κράτος, σύμφωνα με τις ανάγκες των κατοίκων τους, με σεβασμό προς την κουλτούρα και τις αξίες των ιθαγενών. Σκοπός της είναι η συγκέντρωση χρημάτων για την οικοδόμηση ενός Κέντρου Επιμόρφωσης Δασκάλων σε κάποια από τις κοινότητες της Τσιάπας που θα υποδειχθεί από τους ίδιους τους κατοίκους της. Απευθύνεται σε Ενώσεις και Ομοσπονδίες Εκπαιδευτικών, Μαθητών, Φοιτητών, Μηχανικών, Εργατικά Σωματεία, Ενώσεις Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Δήμους και Κοινότητες και γενικότερα σε οποιονδήποτε θέλει να συμβάλει σε αυτή την προσπάθεια. Δεν δέχεται επιχορηγήσεις από κρατικούς ή υπερεθνικούς οργανισμούς (υπουργεία, προγράμματα Ευρωπαϊκής Ένωσης) ούτε χορηγίες από ιδιωτικές επιχειρήσεις με σκοπό τη διαφήμιση. Πόροι της είναι οι συνδρομές ανθρώπων που θέλουν, μέσω της οικοδόμησης ενός εκπαιδευτικού κέντρου στις εξεγερμένες κοινότητες της Τσιάπας, να συμβάλουν υλικά και ηθικά στον αγώνα των Ζαπατίστας και των ιθαγενών κοινοτήτων ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, για τη δημιουργία ενός κόσμου που να χωράει πολλούς κόσμους.

 ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΣΙΑΠΑΣ

Βαλτετσίου 35, Αθήνα, 1ος όροφος

τηλ.: (01) 8227344, 3304901
fax : (01) 3840390
e-mail: escuelapara@yahoo.com
http://www.otenet.gr/alter/escuela.htm

 

 

Τα στοιχεία για το κομμάτι αυτό προέρχονται, εκτός των άλλων, από τη συνέντευξη που πήρε ο Ιγκνάσιο Ραμονέ, διευθυντής της εφημερίδας Monde Diplomatique, από τον Υποδιοικητή Μάρκος, και η οποία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία, καθώς και από το αφιέρωμα του Έψιλον της ίδιας εφημερίδας. Επίσης, περιέχει αυτούσια αποσπάσματα από τη μπροσούρα της ομάδας πρωτοβουλίας Ένα Σχολείο για την Τσιάπας.

Χίλντα Παπαδημητρίου